Het Centraal Bureau Levensmiddelen heeft vorige week laten weten dat de klant uiteindelijk moet meebetalen aan de kostenstijging als gevolg van onder meer herinspecties van de VWA per 1 januari 2009. Volgens Marc Jansen, directeur consument en kwaliteit van het CBL, wordt de supermarktvloer overspoeld met allerlei soorten inspecties: ‘Het is niet alleen de VWA, maar ook zijn er inspecties voor eieren, kippenvlees en groenten en fruit.’ Jansen vindt dat de kosten van controles niet volledig op rekening van de supermarkten kunnen worden geschreven 1). Hoe zit dan het met nut en noodzaak van zelfcontrolesystemen?
Betaalde herinspecties vloeien voort uit Europese regelgeving en zouden eigenlijk al vanaf 1 april dit jaar doorberekend moeten worden volgens de VWA. Het CBL geeft aan dat ook de kosten van andere controles toenemen. CBL heeft dat onlangs nog per brief bij de ministeries van LNV en VWS voorgelegd.
Wellicht dat de aanpak ‘beoordeling voedselveiligheid formulebedrijven’ die de VWA dit jaar heeft geïntroduceerd de inspectiedruk op de supermarktvloer kan verminderen. Supermarkten worden meestal gezien als formulebedrijven en kunnen, indien zij voldoen aan de gestelde criteria, ingedeeld worden in de categorie groen. Voordeel van deze categorie is dat de inspectiedruk door de VWA op de vloer aanzienlijk verminderd! De criteria voor deze indeling zijn:
1. Naleving wettelijke regels door de uitvoerenden op lokatie door middel van een a-selecte steekproef van de formule lokaties. De beheersing van basisvoorwaarden én de HACCP processen moeten minimaal voor 90% van de beoordeelde punten van alle bezochte locaties voldoende zijn;
2. Beoordeling risicomanagement hoofdbedrijf van de formule, waarbij het gehanteerde voedselveiligheidssyteem door de formule wordt beoordeeld.
Overigens vindt de beoordeling van het hoofdbedrijf niet plaats als de bezochte lokaties niet voldoen aan de wettelijke regels op lokatie. Het grote voordeel van de beoordeling risicomanagement op het hoofdbedrijf is dat getoetst wordt hoe het beleid van de formule ten aanzien van voedselveiligheid is georganiseerd. Dat geeft structuur en vertrouwen binnen de organisatie en bij de VWA en wordt beloond met categorie groen en uiteindelijk minder VWA inspecties op winkelvloer.
Conform Europese regelgeving mogen supermarkten hun eigen controlesysteem inrichten (EG 882/2004). De nationale overheden dienen hier rekening mee te houden. Dit is een logische stap op beleidswijziging in het overheidstoezicht ‘zacht waar het kan en hard waar het moet.’
Afgelopen jaar heeft Houwers Holtackers met diverse supermarktformules een aanpak voor een eigen controlesysteem ontwikkeld. Ervaringen uit zowel supermarkten als horeca-ketens zijn positief. Houwers Holtackers neemt de rol van inspectie instelling voor zijn rekening in het formule-ondersteuningsprogramma, stelt verbeterrapporten op filiaalniveau op en voert achteraf controle uit of de verbeteractie is uitgevoerd. Zo wordt inzichtelijk of de verbetercyclus (PDCA-cirkel) daadwerkelijk op gang komt. Een zelfcontrolesysteem valt of staat met de kwaliteit en commitment van het operationeel management. Met name deze groep heeft behoefte aan duidelijke rapportages en bewakingsinstrumenten om tijdig de juiste mensen aan te spreken.
Dit controlesysteem zal Houwers Holtackers in 2009 verder uitrollen.
1) bron: www.evmi.nl en distrifood