In januari 2009 is het rapport ‘Microbiologisch onderzoek in levensmiddelen 2007’ gepubliceerd. De Voedsel en Waren Autoriteit is belast met het onderzoeken en bewaken van de veiligheid van voedsel en microbiologische kwaliteit is een belangrijk aspect. Naast onderzoek op pathogenen (ziekteverwekkers) zijn ook hygiëne indicatoren beoordeeld. De resultaten geven aan dat met name op het gebied van de hygiëne indicatoren het beeld enigzins verslechterd is. Bij de pathogenen is een wisselend beeld te zien afhankelijk van de onderzochte productgroepen.
Als kader voor het onderzoek gebruikt de VWA verschillende nationale en EU wetgeving. Voor pathogenen is de EU Verordening 2073/2005 (met name E-coli O157, Listeria monocytogenes en Salmonella spp.) en de Zoönoserichtlijn van toepassing. Aanvullend zijn nationaal de bepalingen in het Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van levensmiddelen (met onder meer: Bacillus cereus, Campylobacter spp, Clostridium p. en Staphyloccus a.) van belang. Als hygiëne indicatoren wordt veelal onderzocht op de richtwaarden die in diverse Hygiëne codes staan vermeld (aeroob kiemgetal, Enterobacteriaceae en schimmels & gisten).
De volgende producten zijn onderzocht: rauw vlees (kip, kalkoen, rund, kalf, varken en lam), filet americain, gerookte vis, gesneden groenten (snijderij en retail), gesneden fruit (import en detailhandel), peterselie (tuincentra en detailhandel), kiemgroenten (telers en detailhandel), specerijen, tapenade (bij restaurants), shoarmavlees, shoarmasaus, industrieel bereide snacks en geslagen room. De conclusies van onderzoek kunnen als volgt worden samengevat:
- Rauw kipvlees: Lichte % stijging tot 15,4% van de pathogeen Campylobacter, Salmonellabesmetting blijft op hetzelfde niveau (8,2%);
- Rundvlees: Salmonella en Campylobacter blijven op hetzelfde niveau < 1%, lichte toename van Listeria m. en geen E Coli O157 (pathogeen);
- Filet americian: E coli in 0,1% en Salmonella in 0,4% van de monsters aangetoond;
- Gerookte vis: in maar liefst 23,7% Listeria m aangetoond, het merendeel (19%) weliswaar onder de drempelwaarde van 100 kve/g;
- Kiemgroenten: opmerkelijk is het relatief hoge afwijkingspercentage salmonella in alfafa (6,5%) ten opzichte van andere kiemgroenten, waarbij overigens de hygieneindicator E-coli relatief vaak werd aangetoond;
- Gesmeden groenten en fruit verotnen lage afwijkingen op pathogenen (<1%);
- Ten aanzien van geslagen room is maar liefst 50% afwijkend op de richtwaarde die in de hygienecodes staat vermeld en in 0,2% zijn pathogenen aangetroffen (Bacillus cereus);
- Shoarmavlees en saus: in 1% van de monsters zijn pathogenen aangetroffen; 25% van het vlees en 16% van de saus voldoeden niet aan de richtwaarde hygiënecode;
- Industrieel bereide snacks: in 3% pathogenen en 11,4% afwijkingen op richtwaardes hygiënecodes. Het betreft monstername op de productielocaties.
- Specerijen: in 26% zijn pathogenen aangetroffen, dat geeft aan dat specerijen vaak een bron van besmetting kunnen zijn.
VWA geeft aan dat vooral extra onderzoek nodig is op de gerookte visproducten en kiemgroenten en dat de producten in de ambachtelijke sector shoarmavlees, saus en geslagen room zorgvuldiger behandeld moeten worden. Het opvolgen van de voorschriften in de hygiënecodes is daarbij meer dan noodzakelijk. Het volledige rapport staat op de site van de VWA. www.vwa.nl/portal/page