Voedselveiligheid en ongediertepreventie zijn belangrijke begrippen voor alle bedrijven en instellingen waar met voedsel wordt gewerkt. Plaagdieren, zoals muizen en ratten, mogen niet aanwezig zijn op plaatsen waar eet- en drinkwaren worden bereid, behandeld of bewaard. Bovendien mogen ze ook niet in andere bedrijfs- en verblijfruimten zijn.
Knaagdieren zoals muizen en ratten kunnen etenswaar behoorlijk aantasten en besmetten. Apparatuur en gereedschap waarmee wordt gewerkt kan heel gemakkelijk door dit ongedierte worden besmet. Ratten en muizen zijn immers incontinent en verliezen bij elke stap een beetje urine en mest. Doordat dit is besmet met de bacteriën en virussen is waakzaamheid geboden. Wanneer de aanwezigheid van ongedierte niet tijdig wordt waargenomen en bestreden komt de voedselveiligheid en daarmee gezondheid behoorlijk in gevaar.
Wat kunt u doen om ongedierte te voorkomen?
Ongediertepreventie begint bij een goed hygiëneplan, waarbij zowel bouwkundige als huishoudelijke maatregelen moeten worden genomen. Muizen en ratten komen daar waar voedsel te vinden is en komen binnen door de kleinste openingen. Zorg ervoor dat ongedierte geen kans krijgt door bijvoorbeeld het afdichten van gaten en kieren en het zetten van drangers op deuren. Zorg dat knaagdieren niet bij etenswaren kunnen door het op te bergen goed afsluitbare trommels en voorraden op te slaan op pallets en/of stellingen en dus niet los op de grond te zetten. Let ook op het goed afdichten van vuilniszakken en het opslaan van afval in afgesloten containers.
Wering van plaagdieren is een belangrijk punt uit de hygiënecode. Dit is tijdens een inspectie dan ook een onderwerp wat de nodige aandacht krijgt van onze inspecteurs. Zij kijken daarbij naar de kennis van de medewerkers omtrent het weren van ongedierte en de maatregelen die worden genomen om ongedierte te voorkomen. We kunnen daarbij tips en handvaten aanreiken om in elke individuele situatie de preventie en bestrijding van ongedierte op het hoogste niveau te krijgen. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat medewerkers bewust zijn van de algemene huishoudelijke hygiëne en geen etensresten en kruimels laten liggen. Ook regelmatige controle op uitwerpselen is van groot belang, zodat u eventuele ongedierte tijdig signaleert en direct de juiste maatregelen kunt nemen.
Waar moet u op letten bij het bestrijden van ongedierte?
Mochten er toch plaagdieren zijn in de ruimtes waar voedsel wordt bereid, behandeld of bewaard, schakel dan een dierplaagbestrijdingsbedrijf in met gediplomeerd personeel. Ga niet zelf proberen het te bestrijden. Het dierplaagbestrijdingsbedrijf kan de plaagdieren met toegelaten bestrijdingsmiddelen bestrijden. Toegelaten bestrijdingsmiddelen zijn door het College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biocide (Ctgb) onderzocht op werkzaamheid en effectiviteit. Uitsluitend gediplomeerde ongediertebestrijders mogen deze middelen gebruiken. Voor de voedselverwerkende organisatie is het verboden dergelijke bestrijdingsmiddelen te gebruiken.
Vroegtijdig signaleren en het nemen van preventieve maatregelen heeft uiteraard de voorkeur boven bestrijding.
Zoals de hygiënecode voor de voedingsverzorging in zorginstellingen en defensie 2014 aangeeft, bestaat de wering van plaagdieren uit:
Het nemen van preventieve maatregelen door bijvoorbeeld:
- ervoor te zorgen dat er geen toegangswegen als loze, holle ruimtes zijn
- het plaatsen van horren voor ramen die kunnen worden geopend
- bij ontvangst van grondstoffen te controleren dat er zich geen ongedierte in bevindt (onder andere gave verpakking)
- bij opslag ervoor te zorgen dat er voldoende omloop van de grondstoffen is, first in, first out, houdbaarheidstermijn in acht nemen
- bij schoonmaakonderhoud te zorgen voor goede reiniging; geen resten laten liggen van gemorste etenswaren
- afval op te slaan in gesloten containers en/of afvalzakken en het regelmatig te laten afvoeren
- regelmatig (bijvoorbeeld tweemaal per jaar) het keukencomplex op ongedierte te inspecteren. In gebieden waar kans op ongedierte groot is, moet vaker worden geïnspecteerd.