Nederland hanteert sinds 1 januari 2024 een nieuw allergenenbeleid gericht op voorverpakte producten. Daarin is de veilige grens van de hoeveelheid allergenen die onbedoeld in een product terecht zijn gekomen, naar boven bijgesteld. Daarnaast zijn er regels voor allergenenwaarschuwingen op etiketten.
Het nieuwe allergenenbeleid is onder meer gericht op Precautionary Allergen Labelling (PAL). Dit is een waarschuwing op het etiket voor de mogelijke en onbedoelde aanwezigheid van allergenen in een product. Meestal komt dit door een niet te voorkomen kruisbesmetting tijdens de productie. Tot nu toe mochten voedingsproducenten zelf bepalen of ze PAL gebruikten. PAL staat los van de ingrediëntenlijst, waar de allergenen horen te staan die doelbewust zijn toegevoegd.
Uit de schappen
Om het risico van onbedoelde allergenen in een product te beoordelen, hanteerde de NVWA tot op heden een eigen meetmethode waarbij bepaalde veilige grenzen waren vastgesteld. Boven deze grenzen vormde het product volgens de NVWA een risico en werd het uit de schappen genomen. De PAL-waarschuwing op een etiket veranderde daar tot nu toe niets aan, omdat de NVWA deze waarschuwing niet wettelijk erkende.
Andere methode
Internationaal, maar ook in Nederland, wordt de laatste jaren steeds vaker gebruikgemaakt van de VITAL-meetmethode voor onbedoelde allergenen in producten. Bij VITAL liggen de veilige grenzen hoger dan bij de NVWA. Ook de Food and Agriculture Organization (FAO) en de World Health Organization (WHO) adviseren hogere waarden.
Nieuw allergenenbeleid
Het nieuwe Nederlandse allergenenbeleid is tot stand gekomen na intensief overleg tussen het ministerie van VWS, de industrie en patiëntenorganisaties. Bij de risicobeoordeling baseert de NVWA zich nu op de hogere waarden die de FAO en WHO adviseren. Daarnaast krijg PAL een wettelijke status. Als de waarden boven de veilige grens uitkomen, is PAL verplicht voor voedingsproducenten. Wanneer er geen risico is vastgesteld, mogen voedingsproducenten PAL niet gebruiken. Volgens patiëntenorganisaties gebruiken producenten PAL namelijk te vaak ‘voor de zekerheid’, waardoor consumenten beperkt worden in hun keuzevrijheid.
Striktere bewoording
Daarnaast schrijft het nieuwe beleid voor dat PAL striktere bewoording moet bevatten. Teksten als ‘kan sporen bevatten van noten’ of ‘gemaakt in een bedrijf waar ook noten worden verwerkt’ mogen bijvoorbeeld niet meer. In plaats daarvan moeten teksten gebruikt worden als ‘kan noten bevatten’ of ‘niet geschikt voor mensen met een notenalleregie’.
Het nieuwe allergenenbeleid is sinds 1 januari 2024 van kracht, met een overgangsperiode tot 1 januari 2026.
Bron: Allergenen Consultancy